İnsanlar için yeme içme kadar uykuda bir ihtiyaçtır. Uyku süresi ne kadar olmalıdır? Günde 8 saat diye yerleşmiş bir kanı varsa da, bu süre kişiden kişiye ve uyku kalitesine göre değişmektedir. Rüyalar neden görülmektedir? Rüya, uyku ilişkisi nasıldır? Yazımızda bunları inceleyeceğiz.
Yazıda Neler Var?
Ne Kadar Uyku?
İdeal uyku süresi var mıdır? Uyku süresi için konunun uzmanları, 3 ile 11 saat arası bir zaman diliminden bahsederler, bu şu demektir bazen 3 saat uyku ile 8 saat uyku süresine göre daha kaliteli bir uyku çekmiş olabilir. Kişilerin bünyesine, o günkü aktivitelerine ve yaşadığı olaylara göre uyku süreleri ve kalitesi değişmektedir. Bu nedenle sabah kalktığında 4 saatlik bir insan uykusunu almış olsa da 10 saat uyumuş olan yatağından halsiz olarak kalkabilir.
Uyku, insanlar için yeme ve içme kadar bir ihtiyaçtır. Uzun süreli, yetersiz uykuda ruhsal ve fiziki çöküntü oluşmaktadır. Yapılan kobay deneylerinde uyuması engellenen canlıların 6-7 haftadan sonra öldüğü gözlenmiştir. Bu hayvanlar deney esnasında yeterli besin aldığı halde kilo kaybı yaşamakta, vücutlarındaki sistemler çökmekte ve ölmektedir.
Uyku zamanını en iyi siz belirleyeceksiniz, bu nedenle eğer uykunuzu aldığınızı hissediyorsanız ve vücudunuz dinlenmiş ise uyku saatinizi bulmuşsunuz demektir.
Rüyalar ve Uyku
Uyku ve rüya çok farklı olaylardır. İnsanların farklı uyku alışkanlıkları vardır. Bazıları öğle uykusu sever, bazıları da hafta sonları daha fazla uyur. Bazıları geç yatmayı, bazıları ise her gün aynı saatte yatmayı sever.
Uyku aslında 4 bölümden oluşmaktadır. Uykuya dalma, hafif uyku bunun ilk iki aşamasını, derin uyku ve rem uykusu ise diğer aşamalarını oluşturur. Bu bölümler arası geçiş kalitesi aynı zamanda uyku kalitesini belirlemektedir. Rüyalar siyah beyaz veya renkli görülebilir. İlginç olanı ise televizyonlarda renkli yayın yapılmadığı zaman siyah beyaz rüyaların oldukça fazla olmasına rağmen günümüzde renkli rüyalar daha fazla görülmesidir. Bu olay gördüğümüz tüm görüntülerin bilinçaltına yerleştiğini göstermektedir.
Rüyalar çoğunlukla rem uykusu esnasında görülmektedir. Rem uykusu rüya oluşumunu tetikler. Rüya görmeye melatonin hormonu zemin hazırlar. Bu bir uyku hormonudur. Melatonin beyindeki pineal bez de üretilir. Salgılanması kişilerin biyolojik saatlerine göre olmaktadır. Güneşin batması ile insan vücudunda melatonin salgılanması artmaya başlar. Melatonin uyku getirici bir hormondur. Melatonin salgılaması artınca dehidroepiandrosteron hormonu azalmaya başlar. Rem uykusu sırasında asetilkolin, dopamin, karpolin ve dimetiltriptamin denen hormonlar salgılanmaktadır. Beynin orta merkezinden salgılanan bu hormonlar, rüyaların görülmesinde de sorumludur.
Aslında farkında olmasak da her gece uyuduğumuzda küçük çaplı bir mucize yaşamaktayız. Şöyle ki rem uykusu sırasında beyinde salgılanan asetilkolin beynin orta-iç bölümünde bulunan talamus ’u uyarır, talamus ise yolladığı sinyaller ile kaslara giden sinir uyarılarını engelleyerek geçici bir felç meydana getirir. Bu felç gördüğümüz rüyalarda bilinçsiz hareket ederek kendi kendimize zarar vermemizi engeller, bu geçici felç olmasaydı her rüyadan sonra çok farklı bir şekilde kendi kendimize zarar verebilirdik. Bu olay, gördüğümüz kâbuslarda neden kaçamadığımızı ve kıpırdayamadığımız da açıklamaktadır.
Kaç Saat Uyumalıyız?
Uyku evreleri birbirini döngüler halinde takip etmektedir, uyku neredeyse hayatımızın üçte birini oluşturmaktadır. Uyku sinir sisteminin katılımı ile hem fiziki hem de ruhsal dinlenme sağlamaktadır. Gün içerinde yaşanan sinirsel ve fiziksel yorgunluklar uyku ile vücuttan atılmaktadır. Küçük çocukların uykuda daha hızlı büyüdükleri araştırmalar ile bulunmuştur.
Uykunun Kalitesi Nasıl Artar?
Bir gece rahat uyku uyuyamayan insanlar genellikle diğer gece bu açığı kapatmaktadır. Bazı yiyecek ve içecekler güzel bir uyku çekmek için faydalı veya zararlı olabilmektedir. Ayrıca yatağa girmeden alınacak ılık bir duşun müspet yönde etkileri vardır. Uyku bozuklukları uzun süre devam ederse kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu tür uyku sorunları acil olarak tedavi edilmelidir. Bazı uyku hastalıkları fiziki nedenlere, bazıları ise ruhsal nedenlere dayanmaktadır. Uyku apnesi gibi bazı hastalıklarda kişi nefes almada zorlanmakta bu ise çok rahatsız bir uyku düzeni ortaya çıkartmaktadır. Bu kişiler her uykudan kalkışta yorgun ve huysuz olarak uyanmaktadır. Tedavisi yapılmazsa başka hastalıklara da sebep olmaktadır.
İnsan bir makine olmadığından dolayı kendi biyolojik saatine ve ritmine göre uyku düzenini ayarlamalı, uykuya yakın zihnini fazlası ile kurcalayacak işlerden uzak durmalıdır. Aile ile izlenebilecek güzel bir film ve kafeinsiz içecekler ile günü bitirmelidirler.
Aşağıdaki bağlantıları kullanarak diğer konulara gidebilirsiniz.
Hızlı ve Sağlıklı Kilo Nasıl Verilir?
Okumanız Gereken En İyi Psikoloji Kitapları
Engelli Raporu ile Araç Nasıl Alınabilir?
Çocuk Yardım Parası Nasıl Alınır?
Otomotiv Sektörü İnsan Kaynakları Departmanı