Türkiyedeki ekonomik krizin sebebi nedir?

Finansal serbestleşme politikaları ve kamu kesimi borcu sonucu yükselen faiz oranları, sermayenin spekülatif olarak reel sektörden finans sektörüne kaymasına neden olmuştur. Türkiye’de 1990’lardan sonra yaşanan krizler dışa açık bir ekonomide yaşanan krizlerdir.

Sermaye çıkışıyla birlikte Ocak 1994 ‘te dolar bir günde yüzde 14 değer kazandı. Ocak ve ekonomik bir dizi önlemin alındığı nisan ayları arasında lira, dolar karşısında yüzde 160’ın üzerinde değer kaybetti. İktisatçılara göre kriz büyük oranda kötü ekonomi yönetimi kaynaklı oluştu.

Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) ekim ayında yayımladığı Dünya Ekonomik Görünümü raporunda, Türkiye’nin 2021 ve 2022 yıllarında ‘en büyük 20 ekonomi ‘ liginde olmayacağı tahmininde bulundu. 2022 ‘de 22. sıraya kadar gerileyecek olan Türkiye, IMF’ye göre 2023’te 19. sıradan tekrar ilk 20’ye dönecek.

Genel olarak krize ilişkin göstergeler ; reel üretim, hisse senedi fiyatları, uluslararası rezervler, yurtiçi ve yurtdışı faiz oranı farklılığı, M2/uluslararası rezervler, banka mevduatları, yurtiçi kredi genişlemesi, reel döviz kuru, ihracat, ithalat, ticaret hadleri, bütçe açığı / GSYİH, toplam borç / GSYİH, cari …

Ekonomik krizlerin nedenleri arasında; Mal/hizmet piyasaları ile finansal piyasalarda talep daralması veya arz fazlalığı Doğal afetler Siyasal bunalımlar, istikrarsız veya popülist politikalar Askeri müdahaleler Piyasalarda düzenleme ve denetleme eksikliği Ekonomik yapı, teknoloji ve ekolojideki hızlı değişimler …

İşletmelerde krize yol açan dış çevre faktörleri şunlardır; doğal felaketler, genel ekonomik be- lirsizlikler ve dalgalanmalar, teknolojik gelişmeler ve yenilikler, sosyal- kültürel faktörler , hukuki ve politik düzenlemeler, yoğun rekabet, uluslarara- sı çevre vb.