Kaydi para örnekleri

para çarpanını etkileyen faktörlerin en önemlileri: 1) bireylerin ne kadar nakit ve vadesiz mevduat tutacaklarına ilişkin kararları, 2) merkez bankalarının bankacılık sistemine uyguladığı zorunlu rezerv ve 3) bankaların serbest rezervlerle ilgili kararları.

Ticari ya da mevduat bankalarının en önemli özelliği mevduat ve mevduat benzeri kaynaklar toplayarak satınalma gücü yaratabilmeleridir. Kaydi para ya da mevduat parası, fiziki varlığı olmayan, sadece bankaların hesaplarına alacak ya da borç kaydı düşülerek yaratılan bir ödeme aracıdır.

zorunlu karşılıkların olduğu bir ortamda ise yaratılabilecek kaydi para miktarı 1/zk formülü ile bulunur. zorunluk karşılıkların %10 olduğu bir ekonomi düşünelim. 1/0,10=10, yani mevduatın 10 katı kadar kaydi para yaratılabilir.

Bu durumda para , satın alan kişinin banka hesabından, satıcının banka hesabına aktarılır. Fiziksel bir para değişimi olmaz. Satın alan kişinin hesap bakiyesi azalırken, satıcının hesap bakiyesi artar. Bu yolla hesaplarda oluşan bakiyelere “kaydi para ” denir.2 Oca 2019

Bankalar yalnızca birilerine kredi verirken değil, reel ve finansal varlıklar satın alırlarken de mevduat yaratıyorlar. Merkez bankası da bankaların bankası olduğundan dolayı, bankaların merkez bankasında mevduat hesabı tutmasından dolayı, bankalar borç aldığında merkez bankasına mevduat yaratırlar .