Cumhurbaşkanı kararlarına karşı yargı yolu

Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, görevine dönmesine kadar; ölüm, çekilme veya başka bir sebeple Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması halinde de yenisi seçilinceye kadar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanlığına vekillik eder ve …

Anayasaya göre, Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bu kararnameler kanunlarda olduğu gibi iptal davası veya itiraz yoluyla yargı denetimine tâbi tutulabilir.

İdarenin yargısal denetimi konusunda idari yargı yerlerinin yetkisinde bazı kısıtlamalar söz konusu olabilmektedir. Anayasa ve yasalarla bazı işlemlere karşı yargı yolunun kapatılmasına “yasama kısıntısı ” denilmektedir. Bunlar doğrudan Anayasa’da düzenlenen veya kanunlarla öngörülenler olarak tasnif edilebilir.

Cumhurbaşkanı Devletin başıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir. Cumhurbaşkanı , Devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliğini temsil eder; Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder.

Bu ayrımdan hareketle de asli nitelik taşıyan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yargısal denetimi Anayasa Mahkemesi’nce, tali nitelikteki Cumhurbaşkanı kararlarının yargısal denetimi ise Danıştay tarafından yapılır.

Anayasada yer alan ve yargı denetimi dışında tutulan bu işlemler ; Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemler , Yüksek Askeri Şura kararları, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun kararları, Sayıştay’ın kesin nitelikli kararları, Yüksek Seçim Kurunun kararları, Yüksek Hakem Kurulu Page 11 2 kararlarıdır.

Yönetmelik (Talimatname), Anayasanın 123üncü maddesinde tarif edildiği şekliyle; Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda, kanunlara ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine aykırı olmamak koşuluyla çıkardıkları yazılı hukuk kurallarıdır.