Atatürk döneminde hangi ekonomik modeller Uygulandi?

DEVLETÇİLİK POLİTİKASININ BAŞLAMASI Genç Türk Cumhuriyeti, kuruluşunun 7. yılında 1930 ‘lu yılların başında, planlı ekonomi ve devletçilik politikasına geçiş yaptı. Bu politika değişikliğinin temel nedenleri şuydu: Dünyada 1929 yılı büyük ekonomik bunalımı başlamış, Türkiye’yi de etkilemişti.

1930 -1938 Korumacı Dönem . İzmir İktisat Kongresi ile başlayan süreç, 1929 yılına kadar sürmüştür. Kısmi dışa açık ekonomi modelinin hüküm sürdüğü bu yıllarda hedeflenen büyümenin uzağında kalınmıştır.

Türkiye Cumhuriyetinin ilk on beş yıllık (1923–1938) döneminin öncelikli amacı , ekonomik bağımsızlığı kazanma ve çağdaş bir ulus devleti için gerekli kurum ve kurallarıyla yapılandır- ma olmuştur.

1923-1929 döneminde özel girişime dayalı bir sanayileşme politikası benimsenmiş, özel girişimin çabaları sayesinde sanayileşmenin ve buna bağlı olarak kalkınmanın gerçekleşeceği beklenmiştir.

1931’de toplanan CHP Kurultayı’nda ekonomide devletçilik modeli uygulanmasına karar verilmiştir. Devletçiliği, Atatürk ve arkadaşları kısaca ‘ferdin yapamayacağı işleri devlet yapar’ diye tanımlamışlardı. Ekonomi politikasında buna üçüncü yol ya da karma ekonomi modeli de denilebilirdi.

Atatürk ‘ün ekonomi politikası , çok sevdiği ulusunun çağdaş uygarlık düzeyine ulaştırılması hedefine yöneliktir. Bu uygarlık düzeyi, zamanın Batı Avrupa toplumlarında örnekleri görülen bir ekonomik refah düzeyidir.

1923-1929. Cumhuriyetin ilk yıllarında milli ekonomi ilkesi çerçevesinde devletin destekleyeceği girişimci bir sınıfın oluşması ve kalkınmanın bu yolla sağlanacağı öngörüldü. Ulusal nitelikteki yerli sanayinin gelişimi ve ihtiyaç duyulan sermayeye yönelik 1924’te Türkiye İş Bankası kuruldu.